Yeraltından Notlar

“Bir şekilde hepimiz hayattan vazgeçtik, hepimiz topallıyoruz. Hatta vazgeçmemiz öyle bir noktaya geldi ki, bazen gerçek “canlı hayata” dair bir çeşit iğrenme hissediyoruz ve bu yüzden bize hatırlattıklarına dayanamıyoruz. Öyle bir noktaya vardık ki, gerçek “canlı hayatı” neredeyse bir iş, neredeyse bir hizmet olarak sayıyoruz ve hepimiz kitaplardaki gibi olanın daha iyi olduğu konusunda hemfikir oluyoruz.”

İlk varoluşçu eser olarak kabul edilen Yeraltından Notlar, Dostoyevski'nin 1864 yılında yayımlanmış kısa romanıdır. On dokuzuncu yüzyılın ortalarında Petersburg'da yeraltına çekilip insanların dünyasını küçümseyerek yaşayan isimsiz emekli bir memurun, yani diğer bir deyişle “yeraltı adamının” anılarından bir alıntı olarak yazılmıştır.

Dostoyevski, kahramanının durumunu ve düşüncelerini etkileyici bir şekilde sergileyerek yeraltı insanının fikirlerinin karmaşasını, ruhundaki derin çelişkileri ortaya koyar.