Ölümü Anlatmak

Ölüm küçük büyük herkes için algılanması ve kabullenilmesi zor bir kavramdır. Biz yetişkinler dahi ölümü kendimize açıklamakta ya da bir başkası ile kaybımızı paylaşmakta zorlanırken, bu durumu çocuklarımıza nasıl açıklayacağımız ve sonrasında onlara nasıl yaklaşacağımız cevabı zor birer soru olarak karşımıza çıkar.  

Ölümün/kaybın çocuklara nasıl açıklanacağına ilişkin anne babalar tarafından sıkça sorulan sorulardan bazıları şöyle sıralanabilir:

• "O’nun (ölen kişinin) öldüğünü nasıl anlatacağım? Ne söyleyeceğimi dahi bilemiyorum!"
• "O‘nu bir daha göremeyeceğini söylersem, çok üzülür, buna dayanamaz. Ne söylemeliyim?"
• "Başka yerde yaşıyor, uzaklara gitti demek doğru olmaz mı?"
• "Sürekli neden öldüğünü soruyor, anlatıyorum ama soruları bitmek bilmiyor!"
• "O’nun ölümünden sonra çok üzüldü, biraz da hırçınlaştı. Bunları engellemek için neler yapabilirim?"
• "Hiç bir şey yok gibi davranıyor, bu normal mi?"
• "Bizim de ölüp ölmeyeceğimizi soruyor, nasıl cevap vereceğim? Yalan söylemek istemiyorum, bana güveni sarsılırsa diye korkuyorum."
• "Çocuğumdan hiç bir şeyi gizlemeden anlatıyorum, hayat zor, her zaman yanında ben olmayacağım. Ancak, bu kayıptan sonra tüm davranışları bozuldu, adeta bana yapıştı, nasıl davranmalıyım?"
• "Onun cennette olduğunu ve orada mutlu olduğunu söyledim. Neden bizi götürmediğini soruyor, nasıl bir yer olduğunu soruyor, verecek cevap bulamıyorum!"
• "Onu gece rüyasında görmüş, bir daha gelmeyeceğini söylemiş, bunun rüya olduğunu anlatamıyorum! "
• "Ona ait resimleri kaldırmalı mıyım?"
• "Onunla olan videoları izlemek istiyor, izin vermeli miyim?"
• "Onun yatağında yatmaya başladı. Ne yapacağımı bilemiyorum?"
• "Yanında ağlamamaya çalışıyorum, gizli saklı ağlıyorum ama yine de mutsuz!"
• "Çocuğum çok değişti, ne zaman eski haline dönecek?"
• "Bir piskolog ya da pedagogdan yardım almalı mıyım?"

Tüm bunları düşündüğünüzde, anne baba olarak nasıl yaklaşmanız gerektiği ve hangi yaklaşımın daha doğru olacağı konusunda karar vermekte zorlanabilir hatta zaman zaman çaresizlik yaşayabilirsiniz. Bir yandan kendinizin yaşadığı yasla başa çıkmaya çalışırken, diğer yandan da ölümle ilk kez karşı karşıya kalmış çocuğunuza ölümü anlatmaya ve onunla başetmesine yardımcı olmaya çalışmaktasınız.

Uzman Psiolog Rabia Ünsaldı Köle'nin hazırladığı Çocuğunun Psikoloğu Olmak kitabında Ölümü Anlatmak bölümü böyle başlıyor. Daha sonra ayrıntılı olarak, yaşanmış olaylardan örneklerle, farklı yaş gruplarına göre değişik çözüm yollarını anlatıyor. "Çocuğuma Ölümü Nasıl Açıklayacağım?" konusunun ele aldındığı birinci bölümde alt başlıklardan bazıları da şöyle:

• Çocuklarda yas tepkileri
• Çocukların cenaze törenine ve defin sürecine katılması
• Çocuğa ölüm haberini kimin vereceği
• Çocuğa ölüm haberinin hangi koşullarda ve nasıl verilmesi gerektiği
• Çocuğun çevresindeki yetişkinlerin ölüm olayına yaklaşımları
• Evcil hayvan kaybı
• Ölen kişiye mektup yazma ya da anı defteri tutma

Kitapta bu bölümün dışındaki diğer bölümlerde de çocuğa boşanmanın, evlatlık olmanın nasıl açıklanması gerektiği, akran zorbalığından ve sosyal medya bağımlılığından çocuklarımızı nasıl koruyabileceğimiz gibi konular detaylı olarak ele alınıyor. 

Çocuğunun Psikoloğu Olmak kitabını incelemek ve satın almak için buraya tıklayın.